Zarządzanie barwą - kolory, czopki, pręciki i inne - część 1

ZACZYNAMY :)

KOLORY są dla ludzi czymś co kojarzy się z każdą dziedziną sztuki lub reklamy, są symbolem od wielu lat,  ludzie poprzez barwę określali swoje znaczenie, moc czy rangę społeczną.

To przez kolory nasze życie jest ciekawsze, piękniejsze ale czasem też jest częścią marketingu, kolory oddziałują na nasze zmysły. Widząc reklamy w Internecie czy telewizji, oglądając zdjęcia lub wpatrując się w zachód słońca nie zdajemy sobie nawet z tego sprawy, że kolory uruchamiają w nas lawinę odczuć, to przez kolor skupiamy się na różnych rzeczach.

Kolory pełnią też ważną rolę w marketingu, widząc atrakcyjny kolor, konsument jest bardziej zdecydowany na zakup przedmiotu o ładniejszej barwie, czyli kolor pomaga podjąć decyzję.

Zaczniemy od postrzegania barw przez człowieka, jakie są przez nas widziane w czasie rzeczywistym w różnym oświetleniu oraz w różnych pomieszczeniach barwy. Oko ludzkie ma tzw. czopki, które odpowiadają za postrzeganie barw, oraz pręciki. Pierwszą rzeczą, na która trzeba zwrócić uwagę przy rozpatrywaniu widzenia barwnego człowieka, jest to, że barwa zależy od natężenia światła.

Gdyby nie światło nie było by żadnej barwy!

Zjawisko to wiąże się faktem, że pręciki odpowiadają za widzenie zmierzchowe (małe natężenie światła), a czopki za widzenie dzienne (duże natężenie światła), oraz lepszą reakcję pręcików w dziedzinie barw niebieskich, czopków w dziedzinie barw czerwonych.

W oku ludzkim znajdują się czopki które wychwytują przestrzenie z zakresu fal elektromagnetycznych, są to :

(Zakres tych fal zaczyna się na ~ 400 nm a kończy się na ~ 700 nm )

• Długość fali 600-700nm Czerwony
• Długość fali 500-600nm Zielony
• Długość fali 400-500nm Niebieskie

Nasze czopki pozwalają nam rozróżnić od 120 do 200 odcieni dla każdej z barw i to w zależności od natężenia. W gorszym oświetleniu kolory szare oraz jego pochodne będą widziane przez oko jako kolor czarny.

Każdy przedmiot jest oświetlany różnymi długościami fal. Niektóre fale są odbijane a niektóre pochłaniane przez przedmioty.

Np. Czerwony pomidor pochłaniał by wszystkie długości fal poza falą czerwoną.

Fale czerwone zostają odbite przez to widzimy mocną czerwień, oczywiście w momencie gdy obserwacji dokonujemy w oświetlonym pomieszczeniu.


Co to jest kolor ?

Zaczniemy od tego że kolor nie jest ciałem stałym kolor powstaje przez odbicie promieniowania elektromagnetycznego lub jego pochłonięcie przez przedmiot.
Odbiór koloru przez ludzkie oko jest uzależniony od otoczenia obiektu.
Kolor odbierany jest przez oko.

Poniżej wymienię 3 najważniejsze czynniki, które są najważniejsze w zarządzaniu barwą oraz jedną najważniejszą rzecz, która pozwala nam postrzegać barwy.

Oświetlenie:

• Przedmiot oświetlany jednym lub kilkoma źródłami światła (np.: światło o temperaturze barwowej D65 (barwa dzienna )lub światło o temperaturze barwowej D30 (wschód i zachód Słońca))

• Oświetlają go flary z innych przedmiotów
• Wiek człowieka oglądającego kolor.
• Oko jest to  złożony narząd odbierający sygnały i przekazujący je do mózgu, gdzie są interpretowane.

Opis koloru:

Obiektywny opis koloru opiera się na absolutnych i niezależnych od obserwatora wartościach.

Odcień:

Określa odczucie optyczne koloru, określane wyrażeniami takimi, jak niebieski, zielony, itd.

Jasność

powoduje, że określone przedmioty wydają się zatrzymywać lub odbijać większą lub mniejszą ilość padającego światła na przedmiot. Jasność wyraża się w skali, biel – czerń poprzez wszystkie odcienie szarości.

Nasycenie

odpowiada za ocenę udziału określonej, czystej barwy we wrażeniu ogólnym. Nasycenie różnicuje barwy nasycone i nienasycone, lokując konkretne wrażenie barwne pomiędzy: progiem początkowym spostrzeżenia barwy przez oko, a progiem bólu, związanym z jej bardzo dużą jaskrawością.

Barwy podstawowe

to zestaw trzech barw, których nie można uzyskać poprzez mieszanie innych. Zmieszanie barw podstawowych w odpowiednich proporcjach pozwala na uzyskanie kolejnej, zwanej barwą pochodną. Inne barwy są uznawane za podstawowe w przypadku mieszania ze sobą farb, inne w przypadku wiązek światła.

Metameryzm

Gdy dwie próbki, oświetlone jednym źródłem światła wydają się identyczne, natomiast w innym świetle ich barwy się różnią. Można to wytłumaczyć w następujące sposoby dwie substancje barwiące oświetlone jakąś częścią widma światła widzialnego pochłaniają podobną część jego widma, natomiast oświetlone światłem o innym widmie pochłaniają na tyle różne części widma z oświetlenia, że widziane są dwie różne barwy.

Najprostszym graficznym przedstawieniem kolorów odbieranych przez ludzkie oko jest opracowane w XVII wieku przez Newtona koło chromatyczności:

W  addytywnej metodzie łączenia barw - W takim przypadku trzy podstawowe kolory to: czerwony, niebieski i zielony.

W oparciu o syntezę addytywną mieszania barw pracują monitory oraz inne wyświetlacze kolorowe, emitując wiązki świateł Red (czerwony), Green (zielony), Blue (niebieski) (RGB).

Czarny ekran to wynik braku emisji światła a biały to wynik złożenia świateł R + G + B z maksymalną jasnością.

Od pierwszych liter powstał skrót RGB - nazwa powszechnie stosowanego systemu wyświetlania barwy Zjawisko mieszania barw poprzez sumowanie wiązek światła widzialnego różnych długości.

Synteza addytywna dwóch barw przeciwstawnych z koła barw daje światło o barwie białej.

W  subtraktywnej metodzie łączenia barw

barwy dopełniające dają czerń (nakładanie kolorowych transparentnych filtrów) lub szarość o jasności równoważnej barwom dopełniającym. To mieszanie pigmentów w trzech kolorach, a jego wynikiem jest kolor zbliżony do czarnego. W takim przypadku trzy podstawowe kolory to magenta (fioletoworóżowy), cyjan (błękitny) i yellow (żółty).

Zjawisko to wykorzystuje się między innymi do druku: farba drukarska pokrywając papier tworzy filtr, a niepochłonięte długości fal świetlnych docierają do oka wywołując wrażenia określonej barwy. Nazwa CMYK (Cyjan, Magenta, Yellow, + Black) - powstała jako złożenie pierwszych liter angielskich nazw kolorów prócz koloru czarnego, z którego wzięto literę ostatnią, ponieważ litera B jest skrótem jednego z podstawowych kolorów w skrócie RGB.) Jest systemem spopularyzowanym w farbiarstwie i poligrafii.

Zjawisko mieszania barw poprzez odejmowanie barw widzialnych różnych długości

* Barwy achromatyczne (barwy niekolorowe) – wszystkie barwy nieposiadające dominanty barwnej, a więc: biały, czarny oraz wszystkie stopnie szarości.

Nie pozostaje mi nic innego jak zaprosić Was do czytania kolejnych artykułów związanych z zarządzaniem barwą, które pojawią się juz niedługo :)

Paweł Zakrzewski

Centrum Papieru

www.CentrumPapieru.pl